ریتینر ارتودنسی: همه چیز درباره آن
ریتینر از ابزارهای مهم ارتودنسی است که برای حفظ موقعیت و تراز دندان ها به کار می رود و امروزه انواع مختلفی از آن وجود دارد. ارتودنتیست، این ابزار را به عنوان مرحله نهایی درمان یا به عنوان جایگزین کاملی برای بریس استفاده می کند.
چرا پس از خاتمه درمان ارتودنسی از این ابزار استفاده می شود؟
حتی پس از آنکه دندان ها در موقعیت جدید خود قرار گرفتند، تاثیر جویدن، رشد و فرسایش هر روزه می تواند موجب برگشت دندان ها به جای قبلی خود می شود.
در صورتی که ریتینر متحرک باشد، از بیمار خواسته می شود که در ساعات خاصی از آن استفاده کند تا دندان ها دچار مشکل نشوند.
ریتینرها به صورت ثابت و متحرک هستند و از سیم یا پلاستیک ساخته شده اند.
ثابت:
نوع ثابت این ابزار معمولا از سیم نازکی ساخته شده است که پشت دندان پیش فک بالا و پایین قرار می گیرد و همانند براکت به دندان چسبانده می شود. از آنجا که از این نوع سیم روی چند دندان را می گیرد، تمیز کردن دندان ها به فلاس تریدر یا ابزارهای مشابه نیاز دارد. با وجودی که این نوع ریتینرها به زمان بیشتری برای تمیز کردن نیاز دارند، اما بهترین نتیجه را دربردارد، زیرا به صورت ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته دندان ها را در جای خود نگه می دارند.
متحرک:
نوع متحرک آن معمولا ترکیبی از سیم است که روی دندان پیش فک بالا و پایین قرار می گیرد و دارای یک بخش اکریلیک و چند قلاب است که دور دندان های خلفی قرار می گیرند تا ابزار را در جای خود نگه دارند.
ریتینر اسیکس نوع دیگری از این دسته است که به شکل قالبی شفاف روی دندان پوشیده می شود.
از آنجا که این مدل متحرک است، تمیز کردن دندان ها کار ساده ای است، اما بیمار باید هر روز و به مدت مشخصی از آن استفاده کند. در ابتدا از شما خواسته می شود که در تمام شبانه روز به مدت حداقل سه ماه از آن استفاده کنید. در صورتی که هیچ گونه حرکتی در دندان ها مشاهده نشد، از شما خواسته می شود که ریتینر را تنها در شب و به مدت چند ساعت در روز استفاده کنید.
مهم ترین عیب نوعمتحرک، این است که ممکن است گم شود یا آسیب ببیند یا در صورت تماس با گرما تغییر شکل دهد. همچنین، بهتر است هرگز ریتینر خود را روی میز و در دسترس کودکان رها نکنید. تعویض این ابزار برای شما هزینه دربردارد. بنابراین، بهتر است در زمانی که از آن استفاده نمی کنید، آن را در جعبه مخصوص به خود قرار دهید.
چه مدت باید از ریتینر استفاده کرد و فواصل جلسات درمانی چقدر است؟
۶ ماه اول پس از درمان اولیه با بریس حساس ترین زمان است. وضعیت از هر فرد به فرد دیگر متفاوت است، اما اکثر افراد مجبور می شود که به صورت تمام وقت از ریتینر استفاده کنند. گاهی ممکن است که به دلیل همکاری ناکافی بیمار، سایش و پارگی طبیعی یا به دلیل آسیب مستقیم، ریتینر قادر به انجام کامل وظیفه خود نباشد. بنابراین، بسیاری از ارتودنتیست ها در فواصل منظم برنامه جلسات معاینه را تنظیم می کنند. در این جلسات جای گیری ابزار و تنظیم صحیح آن روی دندان بررسی می شود.
جلسات معاینه معمولا بسیار سریع و آسان است. اما برای بررسی وضعیت دندان ها و احتمال عود درمان اهمیت دارد. هر چه مشکل سریع تر تشخیص داده شود، درمان عوارض آسان تر و کم هزینه تر خواهد بود. استفاده از یک ریتینر نامناسب به مدت طولانی می تواند موجب بازگشت دندان ها به محل قبل و عدم امکان استفاده از قالب پیشین شود. در این حالت تنها راه چاره ساخت قالب جدید برای موارد خفیف و بازگشت به استفاده از بریس در موارد شدیدتر است.
فواصل جلسات معاینه:
جلسات معاینه از یک ارتودنتیست به دیگری متفاوت است. به طور معمول، پس از برداشتن بریس به فاصله کوتاهی جلسه ای برای تحویل ریتینر به بیمار و گفتن توصیه های ضروری به او انجام می شود. معمولا این جلسه یک هفته پس از برداشتن بریس و بعد از آماده شدن قالب انجام می شود. سپس در فواصل طولانی تر جلساتی برای معاینه دندان ها و تناسب ریتینر با موقعیت دندان ها تعیین می شود. این فواصل معمولا هر ۵ هفته، یک ماه، شش ماه و یک سال یک بار هستند.
الاینر چه تفاوتی با ریتینر دارد؟
- الاینر ابزاری در ارتودنسی است که برای حرکت دادن دندان ها در ارتودنسی به کار می رود. از این ابزار برای درمان ناهنجاری های خفیف دندان استفاده می شود. بنابراین امکان استفاده از این روش در بیمار باید به تایید ارتودنتیست برسد.
- ریتینر ابزاری است که توسط ارتودنتیست پس از خاتمه درمان با بریس یا الاینر برای ثابت نگه داشتن دندان ها در موضع صحیح تجویز می شود. این ابزار برای حرکت دادن دندان ها طراحی نشده است و تنها برای پیشگیری از عود درمان ارتودنسی استفاده می شود.
- مهم ترین تفاوت ریتینر با الاینر در هدف استفاده از آن است. هر چند هر دو شبیه هم و شفاف هستند، اما عملکرد آنها کاملا متفاوت است.
- الاینر از مواد ترموپلاستیک مشابه ریتینر اسیکس ساخته شده است. با این حال، الاینر نازک تر از اسیکس است.
- الاینر با هدف حرکت دادن دندان ساخته شده است. در حالی که ریتینرها موجب حرکت دندان نمی شود و آنها را در موقعیت فعلی حفظ کند.
- الاینر دارای اتصالاتی است که به انجام حرکات پیچیده دندان کمک می کند. ریتینرها فاقد چنین اتصالاتی است.
- لبه های الاینر معمولا صاف تر است و در ۰٫۵ تا ۲ میلیمتر در خط لثه تمام می شود. در حالی که لبه های ریتینر در ۲ تا ۳ میلیمتر در خط لثه تمام می شود.
- الاینر به نحوی طراحی شده است که می تواند در طول درمان با دندان های در حال رشد مطابقت یابد. با این وجود، در ریتینر این امکان وجود ندارد و این ابزار برای انجام هیچ نوع حرکتی در دندان طراحی نشده است.
- الاینر تری شفاف و غیر قابل مشاهده ای است که روی دندان ها قرار می گیرد. اما ریتینرها در سه نوع عرضه می شوند: ریتینر اسیکس (شفاف)، ریتینر هاولی (نوع متحرک که دارای سیم فلزی است که روی دندان های پیشین قرار می گیرد) و ریتینر ثابت (یک سیم فلزی با مواد هم رنگ دندان به قسمت داخلی دندان های پیشین در فک بالا و پایین متصل می شود).
مراقبت از ریتینر چگونه انجام می شود؟
بسیاری از مشکلات رایج با ریتینرها را می توان از طریق پیشگیری حل کرد. به این معناست که جای گیری نامناسب قالب، درهم ریختگی مجدد دندان ها، درد، یا سایر مشکلات رایج قابل پیشگیری است. کلید اجتناب از مشکلات عبارتند از: پیگیری دستورالعمل های استفاده، مراجعه منظم برای معاینه و تماس با ارتودنتیست در صورت بروز مشکل.
استفاده از ریتینر طبق دستورالعمل های ذکر شده مهمترین بخش درمان است. عدم استفاده از این ابزار توسط بیمار دلیل شماره یک در هم ریختگی مجدد دندان ها پس از برداشتن بریس است. هنگامی که بریس ها برداشته می شوند و از ریتینر مناسبی استفاده می شود، دندان ها شانس کمتری برای حرکت دارند. اگر از ریتینر استفاده نشود، مشکلات فرد افزایش می یابد. اگر ریتینر توسط بیمار استفاده نشود، دندان حرکت می کند و دیگر ریتینر در محل خود قرار نمی گیرد. این امر موجب حرکت بیشتر دندان می شود. در نتیجه پس از بروز این مشکل باید بلافاصله با ارتودنتیست قرار ملاقاتی را برای بررسی امکان استفاده از ریتینر قبلی یا نیاز به سفارش ریتینر جدید تنظیم کرد. در بدترین حالت، اگر دندان ها بسیار زیاد حرکت کرده باشند، ارتودنتیست استفاده مجدد از بریس را توصیه خواهد کرد.
چه زمانی باید فورا با ارتودنتیست خود تماس بگیرم؟
همانطور که قبلا ذکر شد، تشخیص زودهنگام و مدیریت ریتینر می تواند به طور چشمگیری مشکلات بالقوه را کاهش دهد. موارد تماس با ارتودنتیست در رابطه با مراقبت از ریتینر عبارتند از: شکستن ریتینر، گم شدن آن، حرکت دندان، ریتینر بیش از حد تنگ یا دردناک، ترک خوردن قسمتی از ریتینر.
منبع